Πάμε για παράταση το θέμα είναι… για πόσο;

Νίκος Κούτρικας

Παρακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις με την τρόικα καταλαβαίνουμε ότι η διάθεση των δανειστών μας είναι να “πιέζουν” για να λάβουν όσο γίνεται περισσότερα προκειμένου να εξασφαλίσουν – όπως υποστηρίζουν – να μην υπάρξει πρόβλημα χρηματοδότησης στο μέλλον, πάρα ταύτα είναι σίγουρο ότι ο τελικός στόχος είναι να “υπάρχει ενεργός ρόλος του ΔΝΤ” για να εξασφαλιστεί “προληπτικά στήριξη” σε περίπτωση “εκτροχιασμού του προγράμματος” από μέρους της Ελληνικής πλευράς. Η κυβέρνηση από την πλευρά της ξεκαθαρίζει ότι “δεν αντέχει ο τόπος άλλα μέτρα” και “ζυγίζει” μεταρρυθμίσεις με το μικρότερο κόστος…

Οι διαπραγματεύσεις δείχνουν επίσης ότι υπάρχει και ο “φόβος” που φέρνει προβλήματα και “επιβαρύνει” με “αντιρρήσεις” τις σχέσεις Ελλάδος-τρόικα, έτσι όσο “πολιτικά δεν επικρατεί ανησυχία” τόσο πιο κοντά θα έρθει και η συμφωνία. Η “παραφιλολογία γύρω από εκλογές” για τον πρόεδρο της Δημοκρατίας “επιδείνωσαν το κλίμα των διαπραγματεύσεων”, η “πολιτική συναίνεση” από όλες τις πλευρές ακόμα σε κλίμα δηλώσεων στα ΜΜΕ όμως μπορεί να “αλλάξει το κλίμα” και τις “δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις” τώρα που το παιχνίδι ενδεχομένως και λέω ενδεχομένως γιατί ακόμα “μένει λίγος χρόνος” παίζεται στις…. παρατάσεις.

Την εκτίμηση ότι θα μπορούσε να “υπάρξει συμφωνία” με τις ελληνικές αρχές για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος έως την προσεχή Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου, που εκφράζουν ηγετικά κλιμάκια της ευρωζώνης, χωρίς, ωστόσο να αποκλείουν το ενδεχόμενο συμφωνίας για παράταση – σε πρώτη φάση – του υφιστάμενου προγράμματος και – σε δεύτερη- τη χορήγηση προληπτικής πιστωτικής γραμμής, θα οδηγήσουν εκ νέου την Ελλάδα στις αγορές. Κυβερνητική πηγή δεν απέκλεισε όμως το ενδεχόμενο να παραταθεί το υφιστάμενο πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας, σε πρώτη φάση. Απέφυγε, ωστόσο, να προβλέψει το χρονικό διάστημα της παράτασης, λέγοντας ότι θα εξαρτηθεί από την πρόοδο, που θα έχει σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις. Όπως διευκρίνισε, σε κάθε περίπτωση, η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος μπορεί να δοθεί μόνο κατόπιν αιτήματος της ελληνικής κυβέρνησης. Μία διαδικασία, η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 15 Δεκεμβρίου, ούτως ώστε να επικυρωθεί στη συνέχεια από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών, πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων. Για να δούμε όμως αναλυτικά τα πράγματα πώς έχουν:

Τα χρονικά όρια “στενεύουν” οι κρίσιμες ημερομηνίες

7 Δεκέμβρη:           Η Βουλή ψηφίζει τον προϋπολογισμό του 2015 με τη διαδικασία να αποτελεί παραδοσιακά μια μορφή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

8 Δεκέμβρη:           Συνεδρίαση του Eurogroup. Όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα θα πάει χωρίς συμφωνία, ωστόσο, κυβέρνηση και Κομισιόν καταβάλλουν τις τελευταίες προσπάθειες για να «πειστεί» το ΔΝΤ.

15 Δεκέμβρη:         Την ημερομηνία αυτή έδωσε ως «διορία» αξιωματούχος της Ευρωζώνης για να υποβάλει η Ελλάδα αίτημα για παράταση του Μνημονίου.

18-19 Δεκεμβρίου: Σύνοδος Κορυφής. Η Αθήνα θα ήθελε να έχει ως «χαρτί» μια κατ΄αρχήν συμφωνία, ώστε ο πρωθυπουργός να επιδιώξει επαφές για πολιτική λύση.

19 Δεκεμβρίου:     Κλείνουν για Χριστούγεννα σχεδόν όλα τα κοινοβούλια της ΕΕ. Στόχος είναι να έχει φθάσει εκεί η συμφωνία για την πιστωτική γραμμή και ίσως την παράταση μνημονίου για να μην χαθεί κι άλλος χρόνος.

Ενισχυμένη Προληπτική Γραμμή Στήριξης

Σύμφωνα με τον ανώτατο παράγοντα της ευρωζώνης, σε δεύτερη φάση, δεν αποκλείεται να χορηγηθεί στην Ελλάδα η λεγόμενη ενισχυμένη προληπτική γραμμή πίστωσης (ECCL). Και αυτό είναι κάτι που μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν αιτήματος της ελληνικής πλευράς, σημείωσε ο ίδιος, εκτιμώντας, όμως, ότι το αίτημα δεν αναμένεται να υποβληθεί στο Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου. Ο αξιωματούχος σημείωσε ότι το Eurogroup, την ερχόμενη Δευτέρα, θα συζητήσει αυτό το ενδεχόμενο, αλλά διευκρίνισε ότι η απόφαση μπορεί να μετατεθεί για τον Ιανουάριο. Όπως ανέφερε, αυτή η απόφαση έχει προληπτικό χαρακτήρα και συνεπώς δεν προβλέπονται ούτε εκταμιεύσεις χρηματικών ποσών, ούτε συγκεκριμένα ορόσημα. Επίσης, επανέλαβε ότι σε πολλά κράτη-μέλη της ευρωζώνης εξακολουθούν να επιθυμούν την παρουσία του ΔΝΤ στη μετά μνημόνιο εποχή.

Η τρόικα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της τόνισε ο πρωθυπουργός 

Προ των ευθυνών της έθεσε την τρόικα ο Αντώνης Σαμαράς με την ομιλία του το βράδυ της Τρίτης στο ετήσιο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου. Ο Πρωθυπουργός στην πιο κρίσιμη στιγμή των δυόμιση χρόνων της πρωθυπουργίας του ανέβασε τους τόνους, έθεσε όριο στις απαιτήσεις των πιστωτών και τους…«πέταξε την μπάλα», ζητώντας τους να μην αντιμετωπίσουν την Ελλάδα όπως το 2012 και το 2014. Παράλληλα ο κ. Σαμαράς απευθυνόμενος στην τρόικα ξεκαθάρισε δημόσια ότι «παράλογες και αδικαιολόγητες πιέσεις δεν μπορώ να τις δεχθώ» και συμπλήρωσε με έμφαση: «Δεν θα τις δεχθώ! Δεν έχει κανείς το δικαίωμα να μας φέρεται όπως πριν 2,5 ή πριν 4 χρόνια, όταν τα πάντα κατέρρεαν. Η Ελλάδα γύρισε σελίδα. Την αξιοπρέπεια αυτής της χώρας οφείλουμε να την υπερασπιζόμαστε και οι πάντες να τη σεβαστούν». «Και τώρα το ίδιο μας ζητούν και η πίεση είναι πολύ μεγάλη γιατί είναι η τελευταία αξιολόγηση. Αν πάει κάτι λάθος και φταίμε εμείς θα πάρουμε νέα μέτρα. Αλλά το να αναθεωρήσεις τις 100 δόσεις και αυξήσεις τη φορολογία στο φάρμακο τότε θα δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα» είπε. Σε ένα λεπτό σημείο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, ο κ. Σαμαράς ανέφερε ότι «δεν δέχομαι και δεν είναι ούτε δίκαιο ούτε σωστό να λένε ορισμένοι ότι δεν κάναμε πολλά» και έστειλε μήνυμα και στον ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι το ζητούμενο είναι να μην τορπιλίζει και να μην υποβαθμίζει κανείς «ούτε στο εσωτερικό ούτε στο εξωτερικό» τις τεράστιες θυσίες των πολιτών και κατηγόρησε την αξιωματική αντιπολίτευση ότι επενδύει στην αποτυχία της χώρας.

Μάλιστα, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο ενδεχόμενο πολιτικής αστάθειας και τις παρενέργειες που θα έχει η μη εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή, τονίζοντας ότι εάν προκύψει προσφυγή στις κάλπες αυξάνονται και οι πιθανότητες εκτροχιασμού της χώρας. Ο κ. Σαμαράς, μίλησε με ιδιαίτερα επικριτικό ύφος για την τρόικα, μια στάση που ικανοποίησε το σύνολο της Κ.Ο. της ΝΔ και του υπουργικού συμβουλίου, υπογραμμίζοντας με έμφαση ότι για τρίτη συνεχόμενη χρονιά οι δανειστές της Ελλάδας εντοπίζουν δημοσιονομικά κενά που δεν υπάρχουν και ξεκαθάρισε: «Για το λόγο αυτό, όπως είπε η κυβέρνηση αρνείται να πάρει νέα μέτρα, όπως η αύξηση του ΦΠΑ και μείωσης συντάξεων».«Το 2013 και το 2014 μας ζητούσαν πάλι μέτρα, αλλά αποδείχθηκε πως έκαναν λάθος. Αυτό συμβαίνει και φέτος, αλλά η διαπραγμάτευση είναι ακόμη πιο δύσκολη, αφού μιλάμε για την τελευταία αξιολόγηση» είπε και επέμεινε ότι η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν από το τέλος του μνημονίου και ασκούνται μεγάλες πιέσεις. Σε αυτό το σημείο για μια ακόμη φορά έστειλε μήνυμα στην τρόικα, τονίζοντας ότι «δεν έχουν το δικαίωμα να μας ζητάνε παράλογα πράγματα και δεν πρόκειται να τα δεχτώ». Υπεραμύνθηκε των προσπαθειών της κυβέρνησης, υπογραμμίζοντας ότι δεν δέχεται πως «δεν κάναμε αρκετά», μίλησε για τις τεράστιες θυσίες του ελληνικού λαού που κανείς δεν δικαιούται να τις αμφισβητεί.

Το ζητούμενο για τον κ. Σαμαρά είναι η πολιτική σταθερότητα και γι’ αυτό επέμεινε ότι αυτή είναι επιβεβλημένη ώστε η Ελλάδα να πετύχει τους στόχους της. «Εφόσον ξεπεράσουμε την πολιτική αβεβαιότητα μπορούμε κάλλιστα να δανειζόμαστε πλέον από τις αγορές και όχι από τους δανειστές μας, ιδιαίτερα αν μας δώσουν και την προληπτική γραμμή στήριξης» είπε και απευθυνόμενους και πάλι στους πιστωτές, επανέλαβε ότι «ασφαλώς και η Ελλάδα θα συνεχίσει να τηρεί τους στόχους της» και οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν. Επίσης, σημείωσε ότι η νέα συμφωνία θα μας επιτρέψει να προγραμματίσουμε τη μείωση των φορολογικών συντελεστών και τη σταδιακή μείωση των φόρων χωρίς να διακινδυνεύσουμε τους δημοσιονομικούς μας στόχους.

Πάμε για παράταση το θέμα είναι για πόσο ; 

Το σίγουρο είναι ότι η ανταλλαγή email “τρώει” χρόνο με την τρόικα τώρα σε νέο σενάριο να επιστρέφει ή το Σάββατο ή την επόμενη εβδομάδα ο χρόνος πια πιέζει ασφυκτικά μπορεί στο “και πέντε” να προλάβουμε την ημερομηνία “ορόσημο” 8 Δεκεμβρίου αλλά εάν δεν προλάβουμε και πάμε για παράταση το θέμα είναι για πόσο χρονικά;

Η εξάμηνη παράταση θα επιβαρύνει οικονομικά το 2015 

Το χειρότερο σενάριο της “εξάμηνης παράτασης” θα επιβαρύνει σίγουρα τα οικονομικά μεγέθη του 2015 και θα προκαλέσει και αναστάτωση στις αγορές και κλίμα αβεβαιότητας. Μία παράταση “ολίγων” εβδομάδων δεν θα έχει κανένα κόστος το 2015.

Είναι προς το “συμφέρον” της χώρας μας το “κλείσιμο” της υπάρχουσας κατάστασης αφού ο “εκτροχιασμός” και η “μεγάλη παράταση” θα έχει μεγάλο κόστος το 2015 και “τεχνικές δυσκολίες που θα επιβαρύνουν περισσότερο τα πράγματα.

Το καλό σενάριο 

Καμία παράταση ή παράταση μερικών εβδομάδων χωρίς κόστος και επιστροφή της τρόικας για τελική συμφωνία το συντομότερο δυνατόν, Σάββατο-Δευτέρα δηλαδή. Όλα τα υπόλοιπα σενάρια “ενισχύουν την αβεβαιότητα” που οικονομικά θα έχουν κόστος.

Και έτσι η αγωνία κορυφώνεται…
Νίκος Κούτρικας
Οικονομικός συντάκτης
μέλος της ΕΣΗΕΑ

Comments are closed.