Από τις φυλακές Κορυδαλλού εκπέμπει αύριο ο 105,5 Στο Κόκκινο

…με αφορμή την Ημέρα των φυλακισμένων

Με αφορμή την 15η Δεκεμβρίου, που ορίζεται, συμβολικά, ως ημέρα των φυλακισμένων από το Υπ. Δικαιοσύνης, ο 105,5 Στο Κόκκινο εκπέμπει αύριο,1-2 το μεσημέρι, από τις φυλακές Κορυδαλλού, παραχωρώντας στους ενήλικες κρατούμενους μαθητές του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας το μικρόφωνο για να αναπτύξουν το θέμα: «Ελευθερία είναι …». Μην τη χάσετε.

Ακολουθεί κείμενο της αστυνομικής συντάκτριας του 105,5 Στο Κόκκινο, Ειρήνης Προμπονά

Στις  φυλακές Κορυδαλλού, εκεί που μοιάζει αυτό που θεωρούσες αυτονόητο να τελειώνει, υπάρχει ένα παράθυρο που βλέπει πάντα προς τα έξω. Υπάρχει μια δεύτερη ευκαιρία. Ένα σχολείο που λειτουργεί μέσα στο σωφρονιστικό κατάστημα ανοικτό σε όποιον κρατούμενο θέλει να το παρακολουθήσει.
Εδώ και 11 χρόνια λειτουργεί σαν μια κοινότητα με μαθητές και εθελοντές  που εντάσσει στο πρόγραμμά της καθημερινά,  μαθήματα και δραστηριότητες  που δεν έχουν σαν σκοπό μονάχα την εκπαίδευση, ως εφόδιο για την μετέπειτα επανένταξη ενός κρατουμένου, αλλά την γενικότερη μόρφωση και την επαφή των ανθρώπων  με τις τέχνες και κατ’ επέκταση τον πολιτισμό.
Το κείμενο που διαβάζετε τώρα δεν μπορώ παρά να το γράψω όπως το έζησα επισκεπτόμενη το Σχολείο 2ης Ευκαιρίας των Φυλακών Κορυδαλλού αλλά και άλλους χώρους του σωφρονιστικού καταστήματος. Δεν είναι σκοπός μου ν’ αναλύσω αυτή τη στιγμή, αλλά να παρουσιάσω μια προσπάθεια που γίνεται χρόνια εκεί από ανθρώπους που επέλεξαν να σταθούν δίπλα στους κρατούμενους, ουσιαστικά, προσφέροντας τους μια δεύτερη ευκαιρία μέσα στην φυλακή, εκεί που πολλές φορές απουσίαζε η πρώτη, έξω απ’ αυτήν, στην κοινωνία. Μια προσπάθεια που δεν απευθύνεται σε ανθρώπους  «β’ διαλογής»,  όπως ενδεχομένως να φαντάζεται κάποιος που βρίσκεται από την «έξω» πλευρά της λεπτής γραμμής που διαχωρίζει τον ελεύθερο από τον κρατούμενο. Η… λεπτή γραμμή που διαχωρίζει την ελευθερία από την φυλακή.

Η 15η μέρα του Δεκέμβρη είναι μια μέρα που για πρώτη φορά ορίζεται, συμβολικά, ως  μέρα των κρατούμενων από το Υπ. Δικαιοσύνης, με δράσεις και εκδηλώσεις, συζητήσεις που αφορούν τους κρατούμενους. Είναι μια αφορμή για να σκεφτεί κανείς  λίγο παραπάνω, όντας ελεύθερος , τους έγκλειστους. «Συνηθισμένο» θα σκεφτεί κανείς, «τέτοιες μέρες έχουν θεσπιστεί σωρό, και;».
Πάμε λοιπόν στο ασυνήθιστο.
Την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου δεν θα μιλήσουμε, εμείς για τους κρατούμενους, ούτε θα σκεφτούμε «λίγο παραπάνω» γι’ αυτούς. Θα το κάνουν οι ίδιοι μέσα από μια ραδιοφωνική εκπομπή, με θέμα που επέλεξαν οι ίδιοι, έγραψαν τα κείμενα, διάλεξαν τα τραγούδια και συζήτησαν μεταξύ τους «στον αέρα» γι’ αυτό.  Θ’ ακούσουμε την δική τους φωνή και τις δικές τους σκέψεις, που θα εκπέμψουν από το ραδιόφωνο, χωρίς κάγκελα ανάμεσά μας και γύρω μας.
«Ελευθερία είναι…» το θέμα που διάλεξαν, γι’ αυτήν θα μας μιλήσουν. Μια εκπομπή των εκπαιδευόμενων των φυλακών Κορυδαλλού, στο σχολείο 2ης Ευκαιρίας που θα εκπέμψει από τους «105,5 στο Κόκκινο».
Είναι πολύ εύκολο να θεωρήσει κανείς πως όλο αυτό είναι «κοινωνικός ρομαντισμός» και το ίδιο εύκολο είναι να απορρίψει το «ρομαντικό» στοιχείο από την σκέψη του όταν συναισθάνεται τον αγώνα των κρατουμένων που προσπαθούν για κάτι καλύτερο για τους ίδιους και για το σύνολο, έχοντας την επίγνωση του «μέσα», του «έξω», του πως στάθηκαν και στέκονται οι ίδιοι, ποιά η ευθύνη τους, οι αποφάσεις τους , οι φόβοι τους, ο θυμός τους, τα όνειρα και οι ελπίδες τους.
Είναι σαν την αρχή του νήματος στον Μίτο της Αριάδνης που οδηγεί μακριά απ’ τον Μινώταυρο.  Όσοι επιλέγουν και προσπαθούν μέσα από το σχολείο, την οικογένεια, μέσα απ’ τους φίλους, εντός κι εκτός φυλακής να κερδίσουν ξανά την παρτίδα που χάθηκε. Την παρτίδα της ελευθερίας και της ζωής τους, όχι απλά για πάρτη τους αλλά σε σχέση με τους άλλους.
Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου
Περνώντας  για τρίτη φορά από τον στενό διάδρομο μέσα στο κτήριο και ανεβαίνοντας  τα σκαλιά  ξεδιπλώνεται μπροστά μου φως και χρώμα. Εκεί είναι το σχολείο. Πίνακες ζωγραφισμένοι από κρατούμενους διακοσμούν τον τοίχο του διαδρόμου, οι εκπαιδευόμενοι έχουν διάλειμμα και επικρατεί αναστάτωση.
«Ένας κρατούμενος βγήκε με άδεια» μας λέει χαμογελώντας  η Ι. «Γι’ αυτό αργούν να μαζευτούν σήμερα, είναι σημαντικό γεγονός».
Η φωνή της ηχεί μέσα στο κεφάλι μου σαν αντίλαλος, ενώ κοιτάζω έναν πίνακα που δείχνει ένα σπίτι ζωγραφισμένο σ’ ένα καταπράσινο λιβάδι με το βουνό να φαίνεται πίσω του και φόντο έναν εκτυφλωτικά μπλε ουρανό. Το σπίτι δεν έχει κεραμίδια, μόνο το περίγραμμα της στέγης που γεμίζει από το μπλε του ουρανού. Πιο δίπλα ένας άλλος πίνακας έχει στίχους από την «Στεριανή ζάλη» του Καββαδία:

«Χαμηλός ουρανός γιομάτος άστρα
μα δεν μοιάζει μ’ αυτόν που σε γνωρίζει
Η μπαρκέτα γυρίζει; Δε γυρίζει….
Το κορίτσι νυστάζει στην Καράστρα»

Μέσα στην αίθουσα  μαζεύονται σιγά-σιγά όλοι όσοι συμμετέχουν κι ο Παναγιώτης στήνει το στούντιο. Ο Κώστας μιλά στην ομάδα για το ραδιόφωνο σαν μέσο και τις εκπομπές, απαντώντας σε απορίες «τεχνικού τύπου» φέρνοντας  παραδείγματα που ενθουσιάζουν και προκαλούν χιουμοριστικά σχόλια εκατέρωθεν, ενώ κάνουν κατανοητό το θέμα. Η Χρύσα εμψυχώνει και βοηθάει όπου ζητηθεί στην ανάγνωση.
Ο Παναγιώτης παίρνει στάθμες : «Ελευθερία είναι να μπορώ να φωνάξω δυνατά τ’ όνομά μου», «την περιμένουμε όπως ο τυφλός να έχει μάτια για να κοιτάξει», «το σώμα και η ψυχή δεν φυλακίζεται ποτέ», «μόνος διαλέγεις το μονοπάτι της ελευθερίας σου, είναι στο χέρι σου» ένας-ένας  γράφουν όλοι και επιλέγουν τα τραγούδια που θα ντύσουν την εκπομπή. Υπάρχει δημιουργία, προβληματισμός. Εξελίσσεται μια συζήτηση για την ελευθερία, για την φυλακή, την κοινωνία έξω και την κοινωνία της φυλακής,  για το σχολείο, για την απελευθέρωση, κυρίως  όμως υπάρχει ειλικρίνεια και χιούμορ, κατανόηση και σεβασμός στον συνομιλητή πάνω στην κουβέντα.
Σκέφτομαι πως είναι το πρώτο πάνελ που παρακολουθώ,  χωρίς να έχω ακούσει ούτε ένα «αφήστε με να ολοκληρώσω» και χαμογελώ καθώς οι λέξεις καρφώνονται σαν πρόκες, όπως θα ‘λεγε κι ο ποιητής, χωρίς φτιασιδώματα.
Κράτησα κάτι ακόμα που είπε ένας κρατούμενος: «Είμαι σχεδόν στον πάτο και κρατώ την ελευθερία μου. Είστε ένα επίπεδο τουλάχιστον πάνω από εμένα, από εμάς. Μην πηδάτε συνέχεια στον γκρεμό, γαμώ το, από εκεί που βρίσκεστε. Σκαρφαλώστε ψηλότερα.»
Η συνέχεια «στον αέρα» αύριο Τρίτη 15/12 στη μία το μεσημέρι από τους ίδιους τους κρατούμενους…