Το ντιζάιν στην υπηρεσία της καθημερινότητας

Λόγω άδειας της Γιώτας Δημητρακοπούλου αναδημοσιεύουμε τη σημερινή στήλη της Έφης Φαλίδα από τα ”Νέα”:

Θέλουμε να πετάμε, να ταξιδεύουμε, να μη χάνουμε καμιά στιγμή της ημέρας. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας, των πολλών μετακινήσεων, γι΄ αυτό κι έχουμε ανάγκη από ελαφριά αντικείμενα που θα μας συνοδεύουν στην καθημερινότητά μας. Κι επειδή σκεφτόμαστε πόσο πολύτιμα γίνονται τα φυσικά υλικά, αυτά τα αντικείμενα σχεδιάζονται για να κάνουν πιο άνετη και ομορφότερη τη ζωή μας. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που το ντιζάιν υπάρχει ανάμεσά μας. Μας το θυμίζουν ορισμένες σύγχρονες προτάσεις του που θα δούμε στο Μουσείο Μπενάκη στην έκθεση με αντικείμενα που ξεχώρισαν στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό Βραβεία Εμίλ Ερμές.

«Η ελαφρότητα δεν είναι ένας καταχρηστικός όρος όταν αναφερόμαστε σε αντικείμενα» σημειώνει ο Ιταλός σχεδιαστής Έντζο Μάρι, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού. «Το ζητούμενο είναι η τέλεια ισορροπία μεταξύ λειτουργικότητας, χρησιμότητας κι αισθητικής. Αυτό που περιμένουμε από ένα αντικείμενο, πέρα από την αισθητική του, είναι να κάνει τον χρήστη να νιώσει απελευθερωμένος, ικανός, μοναδικός». Δεκαεπτά αντικείμενα που ξεχώρισαν από τις συνολικά 700 συμμετοχές δείχνουν την έννοια της καθημερινής ελαφρότητας. Το θέμα δηλαδή του διαγωνισμού που διοργάνωσε για πρώτη φορά ένας οίκος πολυτελείας με σκοπό να υποστηρίξει τα νέα ταλέντα στον χώρο του σχεδίου. «Τα καθημερινά αντικείμενα υπάρχουν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες μας, αλλά και για να προκαλούν ερεθίσματα στις αισθήσεις μας. Είτε είναι εργαλεία είτε είναι έπιπλα είτε άλλα χρηστικά αντικείμενα, υπάρχουν για κάποιο συγκεκριμένο λόγο» λέει ο Ιταλός ντιζάινερ κι εξηγεί με ποιο σκεπτικό τα μέλη της επιτροπής ξεχώρισαν τους δεκαεπτά πρωταγωνιστές της πρώτης φάσης του διαγωνισμού.

Είναι το «Μπρόνκο», το κουνιστό σκαμπό από ελαφρύ ξύλο σημύδας του Ελβετού Σιμόν Λεκιρέ, το σπαστό τρόλεϊ που σχεδίασε ο Γερμανός Μπαστιάν Γκέκε για να τοποθετείται πάνω του μια οποιαδήποτε χειραποσκευή, διευκολύνοντας τον ταξιδιώτη, η επίπεδη τσάντα των Ιταλών Φρανσέσκο Λιμπρίτζι και Βιτόριο Βενέτσια, που χωράει τα ρούχα του Σαββατοκύριακου, διπλώνει σε ρολό και περνιέται στον ώμο με ένα χερούλι, το σκοινί- καλόγηρος ρούχων των Γερμανίδων Σούζαν Στόφερ και Βερόνικα Βιλντγκρούμπερ. Οι δημιουργοί τους είναι νέοι αρχιτέκτονες, απόφοιτοι καλών κι εφαρμοσμένων τεχνών, ελεύθεροι επαγγελματίες, σχεδιαστές από δεκατέσσερις ευρωπαϊκές χώρες. Ο πρώτος διαγωνισμός άρχισε τον Σεπτέμβριο του 2007 και το θέμα του απηχούσε την παράδοση του παριζιάνικου οίκου Ηermes σε αντικείμενα ταξιδιού και οικιακής χρήσης.

Ιδέες με ιστορία

Το Βραβείο Εμίλ Ερμές πήρε το όνομά του από τον τρίτης γενιάς επικεφαλής του οίκου, ο οποίος από το 1921 έως το 1951 δημιούργησε χρήσιμα αντικείμενα, κατάλληλα για το ταξίδι, την «παθιασμένη ανακάλυψη» εκείνης της εποχής. Καθώς και αντικείμενα που διευκόλυναν κομψούς κυρίους και κυρίες στις κοινωνικές τους εμφανίσεις. Όπως η ομπρέλα με το ενσωματωμένο στυλό που δημιούργησε το 1935 ή η ζώνη με την αγκράφα- ρολόι, το 1928, για να βλέπουν την ώρα οι παίκτες του γκολφ. Στα αντικείμενά του ο Εμίλ Ερμές έβρισκε τρόπους να συνδυάζει τις εφευρέσεις της εποχής με τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις. Και το 1922 σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει σε τσάντες και ταξιδιωτικές αποσκευές το φερμουάρ, που τότε χρησίμευε για να στερεώνουν τις κουκούλες των αυτοκινήτων.

Η ιδέα του για μετατρεπόμενα αντικείμενα πρόσφερε στον οίκο πολυτελείας μπαούλα που ξεδίπλωναν και γίνονταν πολυθρόνες, ξαπλώστρες, φορητές βιβλιοθήκες, πρακτικές κρεμάστρες για κοστούμια. Στα ίχνη της δημιουργικής του σκέψης, πάτησαν οι νέοι Ευρωπαίοι σχεδιαστές που συμμετείχαν στον διαγωνισμό κι έκαναν τις δικές τους προτάσεις. Το κουτί για κολατσιό σε σχήμα καραμέλας της Βελγίδας Αντελίν Μποντρί, η δερμάτινη σέλα ποδηλάτου που μετατρέπεται και σε μικρή τσάντα χειρός του Δανού Ίαν Μαχάφι απηχούν αυτό που περιμένουμε από έναν δημιουργό αντικειμένων: να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής μας.

INFO
Η έκθεση «Η έννοια του αντικειμένου» παρουσιάζεται στις 18 Σεπτεμβρίου στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138, τηλ. 210-3453.111)

Έφη Φαλίδα